Ngành công nghệ thông tin đóng vai trò then chốt trong thời đại 5.0, là lực đẩy chính thúc đẩy sự tiến bộ của các công nghệ đột phá như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (big data), điện toán đám mây, blockchain, công nghệ sinh học và công nghệ nano. Hiểu và áp dụng những xu hướng công nghệ này là rất quan trọng để đạt được thành công trong tương lai. Hãy cùng mình khám phá những xu hướng công nghệ thông tin đáng chú ý trong năm 2024!
1. Trí tuệ nhân tạo (A.I.)
Trí tuệ nhân tạo (A.I.) đóng vai trò cốt lõi trong thời đại 5.0, thúc đẩy sự tự động hóa, cá nhân hóa và ra quyết định thông minh trong mọi lĩnh vực. Trải qua sự bùng nổ vào năm 2023, đặc biệt là với sự phát triển của ChatGPT và các mô hình A.I. tương tự từ các “ông trùm” công nghệ như Google, Microsoft, Alibaba, dự đoán vào năm 2024, các chatbot này sẽ trở nên ngày càng phổ biến và mang đến nhiều ứng dụng thiết thực và bổ ích hơn. Theo John Roese, Giám đốc Công nghệ toàn cầu của Dell Technologies, vào năm 2024, chúng ta sẽ chứng kiến sự trưởng thành đáng kể từ các dự án A.I. trong nhiều khía cạnh quan trọng và hữu ích hơn bao giờ hết.
Theo báo cáo của McKinsey Global Institute năm 2019, A.I. có khả năng đóng góp 13 nghìn tỷ USD vào nền kinh tế toàn cầu vào năm 2030. Do đó, nhu cầu về lập trình viên chuyên môn về A.I. sẽ tăng cao trong thời đại 5.0. Các kỹ năng cần thiết bao gồm học máy, xử lý ngôn ngữ tự nhiên, tầm nhìn máy tính, và đạo đức trong A.I.
2. Mạng 5G
Tại Việt Nam, công nghệ 5G đã được thử nghiệm tại 55 tỉnh và thành phố. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, vào năm 2024, công nghệ 5G sẽ được thương mại hóa và mở rộng phủ sóng toàn quốc, góp phần quan trọng trong việc phát triển hạ tầng cho các ứng dụng số trong công nghiệp như IoT.
Với tốc độ truyền dữ liệu nhanh đáng kể, băng thông rộng và thời gian đáp ứng thấp hơn, 5G mang lại khả năng kết nối mạnh mẽ và ổn định hơn cho người dùng. Khả năng hỗ trợ đồng thời hàng loạt thiết bị kết nối cũng là một điểm nổi bật của công nghệ này, mở ra cánh cửa cho nhiều ứng dụng mới như xe tự lái, y tế thông minh, công nghiệp 5.0 và nhiều lĩnh vực khác. Điều này tạo nên một cuộc cách mạng trong việc sử dụng công nghệ di động.
Các quy định pháp luật cho triển khai 5G đã được hoàn thiện và việc đấu giá tần số 5G đang diễn ra. Đối với Việt Nam, 5G không chỉ mang lại cơ hội mà còn đồng thời đặt ra nhiều thách thức. Để thành công với 5G, cần xây dựng hệ sinh thái phù hợp và phát triển các ứng dụng mới. Các nhà mạng như Viettel, MobiFone và VNPT đang tiến hành thử nghiệm và triển khai 5G, với mục tiêu tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.
3. Internet vạn vật (IoT)
Ngành công nghiệp IoT hiện đang ở vị trí quan trọng ngay tại sự giao thoa của công nghệ 5G, trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (ML). Với tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn gấp 10 lần so với công nghệ 4G, 5G đang đem lại nhiều cơ hội mới cho các thiết bị IoT để giao tiếp thời gian thực.
Ngoài các ứng dụng trong nhà máy và công nghiệp, IoT cũng được triển khai rộng rãi để giải quyết các vấn đề môi trường như biến đổi khí hậu và bảo vệ nguồn nước. Ví dụ, chia sẻ dữ liệu về chất lượng đất canh tác và các giải pháp bảo tồn nguồn nước đóng vai trò quan trọng trong những nỗ lực này. Với tiềm năng lớn và điều kiện thuận lợi, ngành công nghiệp IoT đang trên đà phát triển mạnh mẽ và tiếp tục phát triển.
Đối với lĩnh vực IoT, vai trò của các lập trình viên là cực kỳ quan trọng trong việc phát triển và triển khai các giải pháp IoT, bao gồm thiết kế phần mềm, bảo mật và quản lý dữ liệu. Những công việc này đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo tính hiệu quả và an toàn của hệ thống IoT.
4. Dữ liệu lớn (Big Data)
Big Data là quá trình phân tích các lượng dữ liệu khổng lồ để thu thập thông tin chi tiết và đưa ra những dự đoán chính xác, từ đó hỗ trợ ra những quyết định sáng suốt. Công nghệ này đặc biệt phổ biến trong các sàn thương mại điện tử, nơi nó giúp tối ưu hóa các lĩnh vực như giao vận, hậu cần, quản lý chuỗi cung ứng, nghiên cứu và phát triển, và vận hành.
Theo IDC, thị trường dữ liệu lớn toàn cầu đã đạt 274 tỷ USD vào năm 2022. Tại Việt Nam, Big Data cùng với AI, điện toán đám mây và học máy đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp như thương mại điện tử, ngân hàng, viễn thông, và nhiều lĩnh vực khác. Big Data không chỉ là một công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn là yếu tố then chốt trong việc đưa ra các quyết định chiến lược.
Dự báo vào năm 2024, nhu cầu về Big Data vẫn tiếp tục tăng cao nhờ sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp, đồng thời được nâng cấp bởi sự tiến bộ trong công nghệ điện toán đám mây và IoT.
Đối với lĩnh vực này, các lập trình viên có kỹ năng chuyên sâu về khoa học dữ liệu, học máy và trực quan hóa dữ liệu đóng vai trò vô cùng quan trọng. Họ giúp khai thác và tối ưu hóa giá trị từ Big Data để mang lại lợi ích lớn cho các doanh nghiệp.
5. An ninh mạng
Năm 2023, sự gia tăng đáng kể về các vụ tấn công mạng được ghi nhận trên toàn cầu, đặc biệt là các hình thức tấn công tinh vi. Theo báo cáo của Trung tâm Giám sát An ninh mạng Quốc gia (NCSC), tại Việt Nam đã xảy ra hơn 13.900 vụ tấn công mạng có tổ chức trong năm 2023, tăng 9.5% so với năm 2022. Những cuộc tấn công này gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm việc đánh cắp hơn 100TB dữ liệu, thiệt hại tài chính lên đến 17 nghìn tỷ đồng, và làm gián đoạn hoạt động của các cơ quan và doanh nghiệp.
Đối với tình trạng này, Kris Lovejoy, Giám đốc Kỹ thuật của Bảo mật & Khả năng chống chịu (Mỹ), dự đoán rằng trong năm 2024, số lượng và tính tinh vi của các cuộc tấn công mạng sẽ tiếp tục gia tăng. Điều này đặt ra yêu cầu cao hơn đối với cả doanh nghiệp và người dùng cuối để tăng cường hệ thống và thiết bị của họ nhằm ngăn chặn các hacker và bảo vệ an toàn thông tin.
Lập trình là một lĩnh vực năng động và phát triển nhanh chóng trong thời đại 5.0. Nắm bắt các xu hướng công nghệ thông tin mới và nâng cao kỹ năng lập trình sẽ giúp bạn có được lợi thế cạnh tranh trong thị trường việc làm đầy tiềm năng.
